Zanim Tunezją stała się republiką, przez bardzo krótki okres była monarchią konstytucyjną. Trwało to tylko rok i cztery miesiące 20 marca 1956 roku do 25 lipca 1957 roku.
Kim był jedyny król Tunezji?
Tunezyjczycy od lat walczyli o niepodległe państwo Tunezja. W końcu 20 marca 1956 roku Tunezja uzyskała pełną suwerenność stając się niepodległym państwem z monarchią konstytucyjną. Francuzi przekazując pełną władzę Tunezyjczykom wyobrażali sobie kraj jako monarchię rządzoną przez dotychczasowego beya Tunisu Mohameda Lamine Beya Pache – przywódcę z dynastii Husainidów panujących nad Tunezją od 1705 roku.
Rzeczywistość jednak była inna. Król sprawował tylko symboliczną władzę i z upływem czasu tracił swoje przywileje, immunitety , które wcześniej przyznano rodzinie rządzącej. Stali się oni po prostu zwykłymi obywatelami.
Zgromadzenie Konstytucyjne odbyło swoją oficjalną ceremonię otwarcia 8 kwietnia 1956 r. król zakładał, że zgodnie ze zwyczajem będzie uczestniczył w obradach prowadzących do wyboru przewodniczącego Zgromadzenia, jednak premier Tahar Ben Ammar musiał interweniować, aby przekonać go do odejścia. Król wycofał się z niechęcią. Dwa dni później Ben Ammar zrezygnował, a król mianował Burguibę nowym premierem. 21 czerwca podpisano dekret o modyfikacji emblematów narodowych tak aby usunąć wszelkie odniesienia do dynastii Hussainidów. Miesiąc później 31 sierpnia, rząd usunął prerogatywę króla do wydawania przepisów, przenosząc ją na premiera. Dalsze dekrety zmusiły króla do przekazania państwu różnych nieruchomości, w czasie kiedy prasa tunezyjska podawała w wątpliwość okoliczności, w jakich zostały one nabyte. 15 lipca 1957 roku tunezyjska armia zastąpiła Gwardię Królewską wokół pałacu, a król w efekcie utracił swobodę poruszania się.
Ostatnie dni monarchii
15 lipca 1957 r. siły bezpieczeństwa postawiły straż przy pałacu królewskim, uniemożliwiając wejście i wyjście z niego. Policja objęła również nadzorem wszystkie drogi prowadzące do pałacu królewskiego. 18 lipca Burguiba rozpoczął atak na rodzinę królewską, skupiając się na ich pogardzie dla prawa. Następnego dnia policja aresztowała najmłodszego syna króla, księcia Slaha Eddine’a który został uwięziony w cywilnym więzieniu w Tunisie. Następnie premier Burguiba i minister spraw zagranicznych spotkali się 23 lipca z ambasadorami Tunezji w Paryżu, Londynie, Rzymie, Madrycie, Waszyngtonie, Kairze i Rabacie
by uzyskać informację o reakcje tych krajów na detronizację króla. Prawdopodobnie dyplomaci ci doradzili Burguibie, aby szukał umiarkowania.
Wieczorem 23 lipca biuro polityczne partii Neo-Destour postanowiło zwołać Zgromadzenie Konstytucyjne na 25 lipca w celu rozważenia formy państwa i powierzyło mu zadanie ogłoszenia republiki. W dniu sesji, oprócz zaproszenia dla korpusu dyplomatycznego, na wydarzenia zaproszono tunezyjskie i zagraniczne media, w tym radio i prasę. O wpół do dziewiątej rano Narodowe Zgromadzenie Konstytucyjne rozpoczęło prace. Od samego początku mówca określił temat sesji, mówiąc, że jej porządkiem obrad jest rozważenie formy państwa. Po wezwaniu deputowanych, wystąpienia skupiły się na potrzebie określenia formy państwa, podkreśleniu wad monarchii i wezwaniu do ustroju republikańskiego.
O godzinie szóstej wieczorem 25 lipca 1957 roku Narodowe Zgromadzenie Konstytucyjne jednogłośnie przegłosowało zniesienie monarchii i ustanowienie Republiki Tunezyjskiej. Następnie Zgromadzenie uczyniło Burguibę swoim pierwszym prezydentem Tunezji.
Tekst powstał na postawie „Histoire de la Tunisie” de Habib Boularès, https://lapresse.tn/2020/01/26/mohamed-lamine-pacha-bey-un-bey-a-rehabiliter/